مواد تشکیل دهنده رنگ ها چیست؟
مواد تشکیل دهنده رنگ ها چیست؟ به طور کلی میتوان گفت تمام رنگها از سه مادهی اصلی تشکیل شدهاند که بسته به نوع رنگ، میزان یا نوع آنها متفاوت است. این سه ماده عبارتند از:
رزین
رزین یکی از مواد اولیه رنگ های ساختمانی است که به عنوان چسبنده عمل میکند و عاملی است که باعث میشود رنگها به سطوح بچسبند. رزینِ بیشتر، به معنای براقتر شدن و چسبندگی بیشتر رنگ است. اگر میزان رزینِ به کار رفته در رنگ کمتر از حد مجاز باشد، باعث میشود رنگ حتی پس از خشک شدن روی دیوار، به دست یا لباس پس بدهد. بسیاری از افرادی که رنگ آمیزی ساختمان انجام میدهند، برای رفع این مشکل از چسب چوب استفاده میکنند تا بتوانند چسبندگی رنگ را افزایش دهند.
رنگدانه یا پیگمنت
پیگمنت طیف رنگی رنگهای ساختمانی را مشخص میکند. اما این تنها وظیفهی آنها نیست. پیگمنتها باعث پوشش دهی رنگ نیز میشوند. به هر میزان که پیگمنت موجود در رنگ بیشتر باشد، پوشش دهی بیشتری خواهد داشت. اما میزان استفاده از پیگمنت هم یک حد مجاز دارد و در صورتی که از این حد فراتر برود، باعث کاهش براقیت رنگ و ته نشینی در کف سطل میشود. پیگمنتهای موجود در صنعت رنگ را میتوان به دو دستهی آلی و معدنی تقسیم کرد:
رنگدانههای معدنی به طور طبیعی از پوستهی زمین بدست میآیند و بعد از پردازش و درجه بندی، آمادهی استفاده میشوند. اگر چه فرمول شیمیایی رنگدانههای طبیعی را میتوان به صورت آزمایشگاهی نیز تهیه کرد اما رنگدانههای طبیعی نسبت به محصولات آزمایشگاهی، بلورهای بهتری دارند و خلوص آنها بیشتر است و به طور کلی مرغوبتراند.
رنگدانههای آلی گروه دیگری از مواد اولیه رنگ های ساختمانی هستند که بیشتر از رنگدانههای معدنی، در صنعت استفاده میشوند و بیشتر آنها از رسوب مواد شیمیایی آلی بر روی هستهی معدنی هیدروکسید آلی به وجود میآیند. این رنگدانهها به صورت طبیعی در محیط یافت نمیشوند و تقریباً همگی به صورت آزمایشگاهی ساخته میشوند.
حلال
حلال یکی دیگر از مواد اولیه رنگ های ساختمانی است که میتوان گفت بیشتر ویژگیهای رنگ به آن بستگی دارد. حلال کمک میکند اجزای مختلف رنگ مخلوط شده و در کنار هم قرار بگیرند. بعلاوه مادهای است که شما بعداً میتوانید به وسیلهی آن، رنگها را رقیق کنید. به عنوان مثال حلال به کار رفته در رنگهای پلاستیک، آب و حلال به کار رفته در رنگهای روغنی، تینر روغنی است.
برای آنکه رنگی ایجاد شود به سه مادهی بالا نیاز دارد. اما برای تولید انواع رنگهای مختلف مانند رنگهای روغنی، پلاستیک، اکریلیک و … مواد دیگری نیز باید به این سه ماده اضافه شود که در ادامه در موردشان بیشتر توضیح میدهیم.
سایر مواد افزودنی رنگها
سایر مواد اولیه رنگ های ساختمانی بسته به نوع رنگ میتواند متفاوت باشد و طیف بسیار گستردهای دارد. هر کدام از آنها باعث ایجاد ویژگی خاصی در رنگ میشوند. بعضی از این مواد به شرح زیراند:
فیلر یا پرکنندهها
فیلرها گروهی از مواد هستند که باعث ایجاد خاصیت پرکنندگی در رنگها میشوند. پرکننده ها نوع خاصی از رنگدانه ها هستند که برای افزایش غلظت رنگ، پشتیبانی از ساختار و افزایش حجم آن استفاده میشوند. معمولاً از مواد ارزان و خنثی، مانند خاک دیاتومه، تالک، آهک، باریتس، خاک رس و غیره به عنوان پرکننده استفاده میشود. در رنگهای کف که باید در برابر سایش مقاوم باشند، ماسهی کوارتز نقش پرکننده را ایفا میکند. استفاده از فیلر در رنگها مانند پیگمنتها، باعث کاهش براقیت میشود. از این رو درصد فیلر در رنگهای مات بسیار بیشتر از رنگهای براق بوده و رنگ مات به اصطلاح سنگینتر است.
نگهدارنده یا بایندر
نگهدارندهها موادی هستند که یک اثر اتصال دهندگی ایجاد میکنند که باعث چسبیدن رنگدانهها به هم و ایجاد یک فیلم خشک روی سطوح میشوند. نگهدارندهها، اصلی ترین مواد اولیه رنگ های ساختمانی هستند که به طور مستقیم بر عملکرد آنها، از جمله چسبندگی، قابلیت شستشو، مقاومت در برابر سایش، مقاومت در برابر محو شدن یا حفظ براقیت تاثیر میگذارند.
بسته به نوع رنگ، نگهدارندهی آنها نیز میتواند متفاوت باشد. برای مثال در رنگهای روغنی، از نگهدارندههای الکلی استفاده میشود. اما در رنگهای پلاستیکی از نگهدارندهها برای ایجاد ph مناسب و خنثی استفاده میشود؛ در نتیجه انواعی از نگهدارندههای مختلف که مانع از کپک زدگی یا ایجاد رد قلم میشوند، به آن اضافه میگردد